Nawożenie rzepaku wiosną - 5 praktycznych porad
Rzepak to roślina, którą sieje się w zależności regionu Polski od pierwszych dni sierpnia, aż do jego zakończenia. Z tego powodu większość składników mineralnych rzepak pobiera jesienią. Na wiosnę konieczne jest więc jego nawożenie. Kiedy dokładnie to robić i czym nawozić? Aby odpowiedzieć na te pytania, przygotowaliśmy dla Ciebie praktyczny poradnik, z którego dowiesz się wszystkiego o nawożeniu rzepaku.
1. Kiedy rozpocząć wiosenne nawożenie rzepaku?
Rzepak to roślina, która wymaga dużego nawożenia, w szczególności azotem. Eksperci szacują, że aby uzyskać plon 4 t/ha, roślina potrzebuje pobrać z gleby aż 240 kg/N/ha. Nawożenie wiosną ma dwa cele. Po pierwsze, naprawę szkód poczynionych zimą. Po drugie, zapewnienie roślinom odpowiedniej ilości azotu, którego pobieranie w dużym stopniu zależy także od dostępności innych pierwiastków, np. potasu, siarki i magnezu.
Nawożenie rzepaku ozimego podobnie, jak w przypadku innych roślin powinno opierać się na zasadzie, że to nawóz czeka na roślinę, a nie odwrotnie. Dlatego nawożenie warto rozpocząć już wczesną wiosną i podzielić go na dwa etapy. Pierwszą dawkę azotu podać w postaci granulatu, a kolejną, jako roztwór azotu.
Pierwsze wiosenne nawożenie rzepaku azotem powinno odbyć się, kiedy tylko pogoda pozwoli na wyjechanie w pole. Zatem nie może być już na polu śniegu. Wielu rolników nie czeka także na zejście przymrozków, ponieważ azot dobrze rozpuszcza się tylko wtedy, kiedy gleba jest wilgotna. Zatem pierwsze nawożenie rozpoczynają już w lutym.
2. Oceń stan plantacji
Aby dobrze dobrać ilość nawozu koniecznego do zaspokojenia potrzeb roślin, koniecznie oceń stan plantacji po zimie. Powinieneś to zrobić najpóźniej od 2 do 3 tygodni przed ruszeniem wegetacji. Nie jest to proste zadanie, ponieważ rośliny mogą być zamarznięte. W takich warunkach trudno jest ocenić ich stopień uszkodzenia.
Co zatem zrobić, aby oszacować plon? Istnieją na to 2 sposoby. Jeden z nich to pobieranie monolitów glebowych, czyli większych wycinków gleby, a następnie przyspieszanie startu wegetacji. Drugą metodą jest ocena systemu korzeniowego roślin. W tym celu powinieneś ocenić obsadę rzepaku ozimego oraz średnicę szyjki korzeniowej żywych roślin.
3. Czym najlepiej nawozić rzepak ozimy?
Wczesną wiosną rzepak potrzebuje wielu składników pokarmowych. Oczywiście podstawą jest nawożenie azotem, jednak rośliny mają braki także innych pierwiastków. Należą do nich siarka, bor, wapń, magnez i mangan. Dlatego do wiosennego nawożenia rzepaku ozimego najlepiej stosować mieszanki nawozów azotowych, np. siarczan amonu. Wszystkie dodatkowe składniki powinny być dostarczone roślinom jeszcze przed ruszeniem wegetacji.
4. Jakie dawki zastosować do nawożenia?
W pierwszej kolejności zacznijmy od azotu, który jest jednym z najważniejszych składników pokarmowych rzepaku. Do obliczenia odpowiedniej dawki nawozu, koniecznie musisz oszacować plon. Możesz go obliczyć ze wzoru, znając obsadę rzepaku oraz średnicę szyjki korzeniowej, o czym pisaliśmy we wcześniejszej części tego artykułu. Zatem wzór na oszacowanie plonu, to:
plon (dt z ha) = obsada roślin (szt./m2) x średnica szyjki korzeniowej (w cm) + 10
Kiedy obliczysz szacowany plon rzepaku, możesz dość precyzyjnie określić ilość azotu mineralnego wyrażoną w kg/ha, która zaspokoi zapotrzebowanie roślin. Pamiętaj, jednak, żeby przed nawożeniem uwzględnić także zawartość azotu mineralnego w glebie, która może się wahać od 10 do nawet 100 kg N/ha. Możesz to zrobić pobierając próbkę gleby i zawożąc ją do badania w stacji chemiczno – rolniczej.
W przypadku nawożenia rzepaku ozimego w okresie wiosennym zaleca się stosowanie 2 dawek, o czym pisaliśmy wcześniej. W przypadku pierwszej dawki azotu, powinno to być 2/3 nawozu, który powinieneś dostarczyć roślinom jeszcze przed okresem wegetacji. Drugą dawkę azotu zastosuj nie później niż 4 tygodnie przed kwitnieniem.
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe w uprawie rzepaku, nie ogranicza się jednak jedynie do azotu. Równie ważne jest nawożenie rzepaku siarką, która, m.in wpływa na pobieranie fosforu. Zapotrzebowanie rzepaku na siarkę wynosi około 15 – 20 kg S/ 1 t nasion. Siarkę oraz magnez, który również jest niezbędnym pierwiastkiem znajdziesz , np. w siarczanie magnezu. W 150 kg/ha dostarczysz roślinom 30 kg S oraz 35 kg MgO.
5. W jakiej formie najlepiej podać azot?
Na rynku rolnicy mają dostęp do 3 rodzajów nawozów azotowych: amidowej, amonowej oraz azotanowej. Jaką formę zastosować w pierwszej , a jaką w drugiej dawce nawozu? Eksperci i rolnicy są dość zgodni, że w pierwszej dawce nawozu powinno się dostarczyć azot w formie saletrzanej, np. jako saletra amonowa lub RSM. Dzieje się, tak ponieważ jedynie ta postać azotu jest w stanie szybko zregenerować szkody powstałe po zimie oraz odbudować rozetę liściową rzepaku. Część rolników stosuje zatem w pierwszej dawce mieszankę formy azotanowej i amonowej w proporcji 1:3, a w drugiej dawce tę sama mieszankę w proporcji 1:1.